ملیحه فلاح | شهرآرانیوز؛ «گران که شد، به این راحتیها ارزان نمیشود.» شنیدن همین جمله کوتاه از زبان فروشندگان لوازم خانگی برای خواندن آخر ماجرا کافی است. قرار بود تا ۲۳ بهمن آن دسته از تولیدکنندههای لوازم خانگی که سرخود قیمتها را افزایش داده بودند، به مدار قانون بازگردند، اما خبری از کاهش قیمت نیست که نیست.
این را، هم از حرفهای فروشندگان لوازم خانگی و دفاتر نمایندگی برخی برندهای ایرانی در مشهد میتوان فهمید و هم از نمودار تغییر قیمت چند کالای پرفروش در سایتهای رسمی. اگر هم میبینید برخی کالاها کمی کاهش قیمت یافته اند، علت آن رکود بازار و افزایش تخفیفها و کاهش سود ازسوی خرده فروشان است.
وقتی رهبر معظم انقلاب به منظور حمایت از تولیدکنندههای داخلی، دستور ممنوعیت ورود لوازم خانگی کرهای را صادر کردند، همه کارشناسان تاکید کردند که فعالان این صنعت باید قدر این حمایت را بدانند و از فرصت پیش آمده، بهره کافی را برای افزایش کیفیت کالا، بهبود خدمات و بهره وری ببرند، اما شد آن چیزی که حتما در خبرها شنیده و خوانده اید و ما هم در گزارشی با تیتر «روایت مردمی از یک صنعت قدرنشناس» برایتان نوشتیم. در نهایت هرج ومرج این بازار به گلایه رهبر معظم انقلاب از برخی فعالان این صنعت ختم شد و بعد از آن هم وزارت صمت دستور داد شرکتهایی که سرخود تولیدات خود را گران کرده اند، هرچه سریعتر قیمتها را کاهش دهند.
هفته گذشته هرچند رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی در تهران ادعا کرده بود که از هشت تولیدکنندهای که سرخود قیمتها را افزایش دادند نرخ کالاهای پنج شرکت به حالت قبل بازگشته است، به گزارش ایسنا از بازار لوازم خانگی تهران، این ادعا با وضعیت بازار در تناقض است. مشاهدات میدانی ما از بازار لوازم خانگی در مشهد نیز، نشان میدهد که قیمت این کالاها کاهش نیافته است.
«قیمت محصولات هیچ شرکت و کارخانهای کاهش نیافته است و اینکه پنج کارخانه کاهش قیمت داشته اند، صحت ندارد.» این جملات تاکیدی را رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی مشهد به شهرآرا میگوید. رضا رزقیان مقدم میافزاید: رکود بازار باعث شده است که فروشندگان کالای خود را با سود کمتری بفروشند و هیچ کاهش قیمتی ازسوی تولیدکنندهها مشاهده نشده است. هیچ کارخانهای لیستی راکه نشان دهد قیمتهای مصوب کاهش یافته، اعلام نکرده است. رکود شدید در بازار شب عید، باعث شده است فروشندگان برای عمل به تعهدات خود به شرکت ها، از سود فروششان برای جلب مشتری کم کنند.
به گفته وی، مواد اولیه تولید لوازم خانگی وابستگی ارزی دارد و تا وقتی نرخ ارز ثابت نشود، نمی توان انتظار اعلام قیمت مصوب را از تولیدکنندگان داشت.
برای بررسی بیشتر سری به بازار لوازم خانگی در خیابانهای کاشانی، سعدی و دانشگاه میزنیم. مسئول فروشگاهی که نمایندگی یک برند داخلی را دارد، به شهرآرا میگوید: ما جزو آن دسته از تولیدکنندهها نبودیم که سرخود قیمتها را زیادکردند؛ برای همین هیچ کاهش قیمتی هم نداریم. او در پاسخ به این سوال که پس چرا نمودار قیمت محصولات این کارخانه در فروش مجازی، خلاف این را نشان میدهد، تقصیر را به گردن برخی واسطهها میاندازد و اصلا نمیپذیرد که کالای تحت نمایندگی اش جزو دسته گران فروشان قرار بگیرد.
همچنین یک فروشنده لوازم خانگی در خیابان دانشگاه، ادعای کاهش قیمت توسط کارخانهها را رد میکند و میگوید: آن قدر بازار راکد است که اگر کاهش قیمتی هم بوده است، مربوط به فروشندگان است که از سود خود دست کشیده اند و تولیدکنندهها هیچ کاهش قیمتی در محصولات خود اعمال نکرده اند.
دیگر فروشندهها نیز حرفهای مشابهی میزنند و میگویند: ما هیچ کاهش قیمتی را ازسوی تولیدکنندگان ندیدیم. همچنین رکود بازار شب عید، درد مشترکی است که این فروشندهها به آن اشاره میکنند و دلیلش را هم پرداخت نشدن وامهای مربوط به خرید لوازم خانگی توسط بانک ها، کاهش قدرت خرید مردم، انتظار برای به نتیجه رسیدن مذاکرات و توقع مشتریان برای کاهش قیمتها میدانند.
از سوی دیگر، بررسی نمودار قیمت لوازم خانگی پرفروش در سایتهای معتبر نشان میدهد که قیمت برخی از این محصولات در دو تاریخ ۱۳ بهمن، بعد از سخنان رهبر معظم انقلاب و بین ۲۱ تا ۲۳ بهمن در آخرین مهلت دستور کاهش قیمت ازسوی وزارت صمت، هرچند اندک، اما کاهشی بوده است. نکته جالب دیگری که در تعدادی از این محصولات میتوان دید، خالی بودن موجودی انبار در دوران کاهش قیمت است. همچنین درست چند روز بعد از کاهش ظاهری قیمتها در بازار خرده فروشان، قیمتها به حالت قبل و حتی در مواقعی به رقمهایی بیشتر از گذشته برگشته است. البته در این روزهای رکود، درنظر گرفتن تخفیف برای لوازم خانگی از جانب فروشندگان در سایت افزایش یافته است.
برای اینکه یکه به قاضی نرفته باشیم و حرف تولیدکنندگان هم استانی خود را هم شنیده باشیم، تصمیم میگیریم به سراغ مسئولان و فعالان این صنعت در انجمن تولیدکنندگان استان برویم، اما چندسالی میشود که تولیدکنندههای لوازم خانگی استان، انجمنشان منحل شده است و هیچ خبری هم از انجمن جدید نیست؛ برای همین به سراغ چند نفر از تولیدکنندگان لوازم خانگی در خراسان رضوی میرویم، اما فقط موفق به صحبت با یکی از آنها میشویم.
حسن جلالی، مدیرعامل یکی از کارخانههای تولید لوازم خانگی است. او به شهرآرا میگوید: همین که بسیاری از تولیدکنندگان (به اعتقاد او فقط چند تولیدکننده اندک، قیمتها را افزایش دادند و دیگران قیمتها را ثابت نگه داشتند) نزدیک به هفت ماه است با وجود افزایش همه جانبه مواد اولیه توانسته اند با استفاده از رکود بازار، قیمتها را متعادل و ثابت نگه دارند، حرکت بزرگی بوده است. او ادامه میدهد: هر کالایی مواد اولیه موردنیاز خود را دارد. شما بگویید در این مدت کدام یک از مواد اولیه موردنیاز صنعت لوازم خانگی از مواد پتروشیمی بگیرید تا گاز صنایع و... کاهش قیمت داشته است که ما بتوانیم نرخ محصولات خود را کاهش دهیم؟
او در پاسخ به انتقادهای برخی کارشناسان که این صنعت را با خودرو مقایسه میکنند، میگوید: صنعت لوازم خانگی در ۱۰ سال گذشته پیشرفت چشمگیری داشته و اکنون به جایی رسیده است که برخی محصولات ما با دستگاههایی به روزتر از نمونههای مشابه کرهای ساخته میشوند و از نظر کیفیت هم محصولاتی داریم که از نمونههای خارجی چیزی کم ندارند. اما شما یک خودرو کرهای را درکنار خودرو ایرانی قرار دهید، آیا تفاوت کیفیتهای این دو بازار یکی است؟
جلالی میگوید: اگر بتوانیم قیمتها را به همین اندازه نگه داریم، ایدئال است. زمانی میتوان به تولیدکننده برای کاهش قیمتها فشار وارد کرد که قیمت مواد اولیه کاهش پیدا کرده باشد.